Actuele cursussen
Mijn filosofie op Kreta
Op Kreta geef ik sinds een jaar of vijf toegankelijke lessen in levenskunst en persoonlijke vorming. Die gaan over ons menszijn, onze relaties, de tijd waarin we leven en de zin van ons leven. Ik baseer me daarbij uiteraard op mijn eigen concrete kennis van de westerse filosofie die ik de afgelopen veertig jaar heb opgedaan, maar ook van allerlei nieuwe, recente inzichten op het gebied van de levensfilosofie. Ik doe dat steeds tegen de achtergrond van de meest dominante maatschappelijke en culturele ontwikkelingen en de levensvragen die juist vandaag opkomen. U krijgt een levendig programma waarin alle onderdelen van praktische wijsheid in hun onderlinge samenhang behandeld worden: zelfkennis, onze emoties en verlangens, onze deugden en motivatie, onze relaties en visie op het goede leven. Bovendien vindt dit alles plaats op het prachtige eiland Kreta, de bakermat van de westerse beschaving, waar de mensheid voor het eerst tot zelfbewustzijn kwam. Het is als met een concert: de nabijheid met de echte uitvoering van de oorspronkelijke muziek bezorgt ons een onvervangbare ervaring. Als we hier samen filosoferen over onze diepste vragen van vandaag, kunnen we weer winnen aan zelfvertrouwen. Ik nodig u daartoe van harte uit!
Over ‘Bronnen van het zelf ‘van Charles Taylor
Deze filosofische klassieker uit 1989, met een uitgebreide inleiding van Joep Dohmen, is een ambitieuze poging het geheugenverlies van de moderniteit te compenseren door haar eigen geschiedenis bloot te leggen.
Joep Dohmen: ‘Er zijn niet veel boeken die het leven van een mens
kunnen veranderen. Het boek Bronnen van het zelf van Charles Taylor is er zeker één van. Want wees nou eerlijk: we hebben doorgaans maar een vage notie van de hoofdlijnen uit de westerse geschiedenis. En vrijwel elk modern mens vraagt zich af wanneer hij zijn leven als geslaagd kan beschouwen. Taylor doet ons werkelijk inzien waar we staan. Alleen wie weet waar hij staat, kan overwegen wat hem verder te doen staat, zegt Taylor. De volgende stap is natuurlijk of de lezer daadwerkelijk de richting inslaat die Taylor voorstelt. Maar zover is het nog niet…’
Zeldzaam emotioneel
Joep Dohmen: ‘De lezer van Bronnen van het zelf is deelnemer aan een meer dan spannende ontdekkingsreis. Taylor neemt voortdurend standpunten in, geeft zijn best mogelijke verklaringen en daagt de lezer uit nog betere te vinden. We ontdekken gaandeweg wie Taylors helden zijn: Augustinus, Dostojevski, Iris Murdoch. Christelijke auteurs. En we hoeven niet lang te zoeken naar zijn tegenstanders: Nietzsche, Foucault, Bataille. Antichristelijke auteurs. Als hij over zijn tegenstanders schrijft, wordt hij telkens opnieuw zeldzaam emotioneel. Dan laat hij zich kennen en laat hij zich gaan, en ook dat maakt dit boek tot een indringende ervaring.
Solidariteit en burgerschap
Joep Dohmen: ‘Het hedendaagse individualisme zorgt ervoor dat mensen zichzelf in toenemende mate los van traditionele, gemeenschappelijke kaders gaan definiëren onder het motto: ik ben de maat van alle dingen.
Volgens Taylor leidt deze wending op den duur tot een ernstige verschraling, niet alleen van het publieke leven, maar ook van het privé-leven zelf. De narcistische concentratie op het zelf komt neer op een verwaarlozing van solidariteit en burgerschap, hetgeen zich als een boemerang tegen het individu zal keren. Me dunkt dat dit in onze tijd een urgent thema is en ik ga er op Kreta graag mee aan de slag!’
