Senior Academy

JOEP DOHMEN BEGINT SENIOR ACADEMY

Ouderen moeten oergezond, strak in het vel, hip en actief blijven: Forever young! : lijkt het ideaal. Filosoof Joep Dohmen, hoogleraar aan de Universiteit voor Humanistiek, vindt dat er meer over te vertellen is, veel meer. “De grote uitdaging voor ouderen is om een goed geïntegreerd levensverhaal te hebben.” Hij begint een Senior Academy, samen met de Internationale School voor Wijsbegeerte. In een interview met het Humanistische Verbond en Human vertelt hij meer over het thema. Een verkorte weergave van het interview.

Wat wil ik nog in mijn leven? Welke waarden zijn belangrijk? Hoe leer ik omgaan met mijn vergankelijkheid? Bij de Senior Academy, mede opgericht door Dohmen, praten elke zondag ongeveer veertig ouderen met elkaar aan de hand van lezingen over de grote vragen. Dat is nodig, vindt Dohmen, juist nu. Want de voorstellingen die we van ouder worden hebben, zijn nogal beperkt, vindt hij.

“Het negatieve beeld in onze cultuur is ageïsme: ‘ouderen zijn lelijk, traag, vergeetachtig en niet op de hoogte.’ De meer positieve invullingen gaan over beleid: hoe duur zijn die ouderen? Over gezondheid: als je maar heel blijft. Over hobby’s, samen lekker fietsen over de Veluwe. En vooral: als je maar blijft meetellen.” En dat is te beperkt. “Want ouder worden is een complexe ervaring waarin allerlei dossiers samenkomen. De grote uitdaging is dat mensen zelf daar een goed geïntegreerd verhaal over hebben.” Het idee dat je er op je 50ste, 60ste of 70ste wel bent, is onjuist, volgens Dohmen. “Maar hoe dat dan verder moet, een zinvol leven leiden naarmate je ouder wordt, is verre van eenvoudig. Er zijn zaken die je actief verder moet vormgeven, wat verwacht je verder nog van het leven, wat wil je nog? En er zijn belangrijke dingen die je moet leren verdragen, zoals lichamelijk functieverlies, het verglijden van de tijd, of heel concreet, de dood van je geliefden.”

Ouder worden is niet per se erg

Al dit soort zaken, komen aan de orde bij de Senior Academy. Aan Dohmen vragen wat hij zelf het ergste vindt aan ouder worden is niet ongevaarlijk. Dohmen: “Alsof ouder worden per se erg is. Dat is een van die dominante voorstellingen in de Westerse cultuur, het lijkt alsof jong blijven de maatstaf is. Dan zijn onze eindigheid en vooral onze sterfelijkheid dus een ramp. Je leest dat bijvoorbeeld bij Simone de Beauvoir. Te jong sterven is natuurlijk ook een ramp, weggerukt worden terwijl je midden in het volle leven staat. Maar je moet ouder worden als een complexe ervaring zien.”“Maar goed, je vroeg me naar mijn persoonlijke ervaringen, vervolgt Dohmen. “Nou, erg vind ik het verlies van scherpe zintuiglijkheid, van zinnelijkheid en het einde van bepaalde vriendschappen. En niet te vergeten melancholie: je ziet dat de humanisering van de wereld niet lukt. De markt en de maffia regeren.”

Bron: Human en Humanistisch VerbondDe Senior Academy is een samenwerking van de Internationale School voor Wijsbegeerte met POWER, een ouderennetwerk uit Amersfoort.

.